In Qatar baarde McLaren opzien door als enige team beide coureurs tijdens een neutralisatie op oude banden door te laten rijden, waar verder iedereen wel banden wisselde. Het was een strategische blunder die Piastri de race en Norris bijna het kampioenschap kostte. Hoe kon McLaren de bal als enige team finaal misslaan?
Vanwege de hoge bandenslijtage had Pirelli in Qatar de maximale gebruiksduur van de banden in de race aan banden gelegd. Slechts 25 ronden mochten coureurs op één set banden afleggen. Aangezien de race 57 ronden duurde, moesten de coureurs dus minimaal tweemaal hun banden wisselen. Net als in 2023, toen de banden op hetzelfde circuit niet langer dan 18 ronden meekonden, had Pirelli voor een groot pitwindow gezorgd. Coureurs konden al in de zevende ronde hun eerste bandenwissel maken (7 + 25 + 25 = 57) of pas in de 25e.
Doordat de race uitgerekend in de zevende ronde werd geneutraliseerd, dook vrijwel iedereen meteen de pits in om één van de verplichte bandenwissels weg te werken. Alleen McLaren maakte geen gebruik van het buitenkansje. “Een blunder!”, riep ik blij verrast, omdat ik wist dat het voor de McLarens haast onmogelijk zou worden om de 25 seconden van een extra pitstop op de baan terug te winnen. Ineens was Verstappen favoriet voor de zege.
Inderdaad wisten de McLarens hem niet meer te achterhalen. De onderstaande figuur geeft het raceverloop weer:
Start: Verstappen neemt de tweede plaats over van Norris.
Ronde 1-6: Piastri controleert het tempo vooraan om niet te veel van de banden te vergen. Er worden hoge 1:26’ers en lage 1:27’ers gereden.
Ronde 7: Safetycar! Alleen de McLarens (en Ocon aanvankelijk) blijven buiten. Norris herovert de tweede plek weer op Verstappen.
Ronde 11: Herstart. Piastri spuit er meteen vandoor en rijdt ineens in de lage 1:25’ers. Hij loopt meteen uit bij Norris, terwijl Verstappen zijn achterstand snel ziet oplopen.
Ronde 17-23: Het gat tussen de McLarens en Verstappen stabiliseert zich. Verstappen loopt op zijn beurt hard weg bij Sainz en Antonelli.
Ronde 24-25: De McLarens maken hun eerste pitstop. Ze blijven de op de zesde plaats rijdende Alonso net voor.
Ronde 26-31: De McLarens stuiten op Sainz en Antonelli en verliezen tijd. Piastri weet Antonelli wel voorbij te steken.
Ronde 32: Iedereen haalt nieuwe banden, waardoor de McLarens weer aan kop komen te liggen.
Ronde 33-41: De McLarens worstelen. Beide coureurs hebben een schrikmomentje. Piastri loopt hard weg bij Norris, die wordt opgejaagd door Verstappen.
Ronde 42-44: De McLarens maken hun tweede pitstop van de middag. Piastri blijft Sainz en Antonelli net voor, Norris niet.
Ronde 44-57: Verstappen neemt wat gas terug als blijkt dat Piastri hem toch niet kan bedreigen. Norris zit klem op de vijfde plaats, totdat Antonelli een foutje maakt, waardoor hij vierde wordt (en aan een podiumplaats in Abu Dhabi genoeg heeft voor de titel).
Na afloop hadden Zak Brown en de zijnen heel wat uit te leggen. Hoe hadden ze de strategie zo kunnen verknallen? Red Bull strooide dankbaar zout in de wond door strateeg Hannah Schmitz namens het team het podium op te sturen. Bij McLaren had men het erover dat ze flexibel wilden blijven met de strategie en dat ze niet hadden verwacht dat iedereen tijdens de neutralisatie zou stoppen.
Dat laatste klinkt vrij naïef, maar helemaal ongegrond was die gedachte niet. In 2023 doken tijdens de neutralisatie maar vier coureurs de pits in om één van hun verplichte bandenwissels te maken: Valtteri Bottas, Kevin Magnussen, Lance Stroll en Liam Lawson, allen rijdend in middenmoot en achterhoede. Destijds moesten de coureurs drie verplichte pitstops maken. Ogenschijnlijk is het verschil twee en drie pitstops kleiner dan tussen één en twee, maar schijn bedriegt. Met drie tegen twee pitstops is het verschil in bandenslijtage kleiner en is het dus nog moeilijker om op de baan tijd terug te winnen. Inderdaad wisten Bottas en Stroll punten te scoren met hun afwijkende strategie en kennelijk hadden de teams daaruit geconcludeerd dat als ze één van hun verplichte pitstops tijdens de safetycar konden maken, ze die kans moesten aangrijpen.
Toch had McLaren reden om aan te nemen dat in ieder geval sommige coureurs niet zouden stoppen. Voor de mannen achteraan was doorrijden de enige manier om eventueel punten te pakken. Inhalen was vrijwel onmogelijk, helemaal als iedereen in precies dezelfde ronden nieuwe banden zou halen. De coureurs achteraan konden tot wel 15 plekken winnen door buiten te blijven, wat ze veel tijd zou opleveren als het veld in de eerste ronden na de herstart in hoog tempo uiteen zou worden getrokken. De meest logische kandidaten om door te blijven rijden waren Albon en Colapinto, allebei gestart op de harde band. Daarnaast zou ook Stroll, die vaak andere strategieën kiest, een voorname kandidaat zijn om door te rijden. En tot slot zou Red Bull Tsunoda (“leave it to me!”) door kunnen laten rijden als de McLarens waren gestopt. McLaren had dus echt wat te verliezen.
Voor McLaren was het dus kiezen tussen twee kwaden: stoppen en wellicht de race verliezen omdat je vast in het verkeer komt te zitten, of niet stoppen en wellicht de race verliezen omdat je later een extra pitstop moet maken. Hadden ze geweten dat iedereen tijdens de neutralisatie zou stoppen, dan hadden zij het ongetwijfeld ook gedaan, maar helaas wisten ze dat dus niet. Het is de prijs die je betaalt voor aan de leiding rijden. Je moet altijd als eerste je kaarten op tafel leggen en als je iets stoms doet, krijg je de hoon van de hele wereld over je heen.
Had het voor McLaren uitgemaakt als andere coureurs eveneens niet waren gestopt? En hadden ze de race kunnen verliezen als zij dan wel waren gestopt en Verstappen niet? Om dat uit te zoeken, heb ik een racesimulator gebouwd. Hoewel het natuurlijk niks bewijst, hoop ik dat de uitkomsten van deze twee scenario’s enigszins indicatief zijn voor wat er in de race had kunnen gebeuren.
Allereerst heb ik de snelheid van de coureurs op elk bandencompound bepaald. De snelste combinatie was Piastri op de mediums. Op de harde band was hij iets trager. Norris was qua snelheid de tweede coureur, Verstappen de derde:
Tevens heb ik het effect van de vuile lucht (“dirty air”) op rondetijden geschat. Wanneer een auto in het zog van een andere auto rijdt, verliest hij neerwaartse kracht en kan hij minder snel door de bochten. De onderstaande figuur geeft het geschatte effect.
Wanneer een auto dicht op zijn voorganger rijdt, is het effect meer dan 8 tienden. Het effect neemt dan langzaam af, maar zelfs tot 3 seconden achterstand is het effect merkbaar. Interessant genoeg is het effect van DRS niet zichtbaar; het is niet voordeliger om net binnen een seconde van een voorganger te zitten dan net erbuiten, maar dat komt waarschijnlijk ook door de grofheid van de gebruikte dummyvariabelen. In ieder geval blijkt uit de analyse dat auto’s al gauw last van elkaar hebben. Tot zover de parameters waar ik het simulatiemodel heb gevoed, dan nu de uitkomsten.
Scenario 1: McLaren stopt niet, maar anderen ook niet
In het eerste scenario simuleer ik de race in het geval dat naast de McLaren-coureurs ook enkele andere coureurs geen nieuwe banden halen. Dit zijn dus Albon, Stroll en Colapinto. Deze coureurs kunnen Verstappen na de herstart in de weg rijden, waardoor de McLarens alsnog zouden winnen. Dat blijkt niet het geval volgens deze analyse, zoals de onderstaande figuur laat zien.
Verstappen wint nog steeds, zij het met iets minder marge. Grappig genoeg stelt Norris in deze simulatie wel de derde plaats veilig, omdat Sainz en Antonelli aan het begin van de race op grotere achterstand worden gereden. Volgens het model heeft Verstappen op zijn nieuwere banden weinig moeite met Albon, Stroll en Colapinto. Een beperking van het model is dat, wanneer het veld dicht op elkaar zit, een snelle auto makkelijk hele groepjes in een keer voorbijrijdt omdat al die auto’s in elkaars turbulente lucht zitten. Daarom heb ik aangenomen dat er bij de herstart steeds een seconde tussen de auto’s zat, wat veel meer is dan het in werkelijkheid was. Het vertraagt de opmars van de snelle auto’s wel wat, maar niet heel veel. Waarschijnlijk had Verstappen in het echt meer moeite gehad om zich naar voren te knokken, waardoor hij de overwinning wellicht aan Piastri had verloren.
Scenario 2: McLaren stopt wel, maar Verstappen en anderen niet
In het tweede scenario haalt McLaren wel beide coureurs naar de pits. Hoe zouden ze het dan doen, aangenomen dat ze niet te veel tijd in de pits verliezen omdat ze op elkaar of andere auto’s hoeven wachten, en Verstappen nu geen nieuwe banden haalt? Naast Verstappen blijven ook Albon, Stroll en Colapinto buiten. In dit scenario besluit Red Bull Tsunoda ook door te laten rijden. Volgens de simulatie hoeft McLaren ook dit scenario niet te vrezen:
De McLaren-coureurs verliezen wat tijd in het verkeer, maar ze zijn de tragere deelnemers al gauw voorbij. Piastri rijdt het gat naar Verstappen vervolgens gauw dicht. Dit is wellicht niet helemaal realistisch, omdat Verstappen in dit scenario wat harder kan pushen (dat is het voordeel van de strategische flexibiliteit; Piastri’s banden moeten het minimaal 25 ronden volhouden, die van Verstappen niet), maar dit blijkt niet uit de analyse. Gecorrigeerd voor brandstof waren de McLarens in hun lange eerste stint bijvoorbeeld duidelijk sneller dan in hun kortere tweede stint.
Verstappen verliest in dit scenario tijd achter Antonelli na zijn eerste pitstop, waardoor Piastri hem na zijn tweede pitstop voorblijft. Verstappen moet vervolgens moeite doen om de derde plaats veilig te stellen. Kortom: dit scenario levert McLaren een vrij eenvoudige dubbelzege op, terwijl Verstappen moeite moet doen om op het podium te komen.
Hannah Schmitz had dit scenario natuurlijk al voorzien en haalde Verstappen naar de pits, wat duidelijk de veiligere strategie was. Door de gok van McLaren leverde die beslissing Verstappen zelfs de overwinning op. Waarom McLaren voor de gewaagde strategie ging? Waarschijnlijk vanwege de volgende dubieuze aannames:
1) De aanname dat veel coureurs (ook) niet zouden stoppen, omdat ze dat in vergelijkbare omstandigheden in 2023 ook niet deden
2) De aanname dat de McLarens de tragere auto’s niet voorbij zouden kunnen komen als ze waren gestopt
McLaren had dus tevens de pech dat verder niemand naar de pits ging, omdat hun gewaagde strategie anders wellicht wel had gewerkt. Zo had Stroll er kennelijk al snel genoeg van om de hele race in de file te zitten dat hij later in de race alsnog voor een afwijkende strategie koos, waardoor hij dus nog een derde keer moest stoppen. Net als de McLaren-coureurs hoopte hij tegen beter weten in op een safetycar, maar die kwam dus niet, dus pakte zijn gok verkeerd uit. In ieder geval verloor Stroll er weinig mee, maar het roept wel de vraag op waarom hij niet gewoon de McLaren-strategie had gevolgd.
De strategische miskleun van McLaren betekende dat nog drie coureurs in Abu Dhabi wereldkampioen konden worden en dat er nog een hoop was om over na te praten. Als iedereen alles perfect zou doen, dan kunnen de journalisten wel inpakken.
