Nu het tweede weekend Tata-Steel tegen zijn einde loopt, is het toernooi definitief over de helft. Nog een week, met daarin twee rustdagen, zullen de beste schakers ter wereld het tegen elkaar opnemen. Na acht ronden gaan in de hoofdgroep drie man aan kop met een gelijk aantal punten. Tijd voor een overzicht van de eerste toernooihelft!
Anish Giri – 1e met 5½ punt
De Nepalees-Russische Nederlander doet al jaren aan Tata-Steel mee. Hoewel hij in 2014 tweede werd, waren zijn prestaties de afgelopen jaren vaak wat mager. Zijn memorabelste partij is waarschijnlijk nog altijd zijn supersnelle overwinning op Carlsen in 2011. Dit jaar ligt hij echter nog op koers voor de toernooizege. Giri’s toernooi begon al goed toen hij angstgegner Yifan Hou in een pionneneindspel alsnog wist te verschalken.
Pionneneindspelen zijn vaak erg tricky omdat het vaak op zetdwang en doorbraakmotieven aankomt. Zo kan zwart zich niet aan wits f-pion vergrijpen omdat de a-pion dan doorloopt. Zwart enige zet is hier 55…Kd6! Hou koos echter voor 55…Kc6? en werd door 56.c4! d4 57.Kc2 Kd6 58.Kd2! c6 59.Ke2 Kd7 60.Kd3 uitgeteld. Ook 55…c6? hielp niet vanwege 56.Kc3 Kc7 57.Kd4 Kd6 58.c3 en zwart is in tempodwang: 58…Kd7 59.b5! is meteen uit.
In de tweede ronde wist Giri Kramnik knap te overspelen, maar daarna stokte de machine. Pas in de achtste ronde wist Giri weer een vol punt te scoren. En hoe!
Dat is een lekkere manier om de rustdag in te gaan.
Sjachriar Mamedjarov – 2e met 5½ punt
Kende een goed 2017 en trok die lijn door in de eerste ronden van Tata-Steel, waardoor hij de tweede plek op de ratinglijst overnam. Wat het geheim was? “Door als een ouwe man te spelen”, was het antwoord van de 32-jarige Azerbeidzjaan. Daar bleek in zijn partij tegen Adhiban overigens weinig van.
Magnus Carlsen – 3e met 5½ punt
Nadat hij vorig jaar de titel aan Wesley So moest laten, zit de wereldkampioen er dit jaar weer goed bij. Toch verloopt zijn toernooi niet bepaald soepel. Alleen de laagsteratinghouders wist hij aan de zegekar te binden. Tegen Adhiban ging dat makkelijk, tegen Hou lukte het pas in het eindspel en tegen Jones had hij even een vuiltje in zijn oog:
Zoals al wat langer het geval is, verlopen Carlsens witpartijen stroef. Tegen Kramnik wist hij maar net een nederlaag af te wenden. Met zwart speelt hij leukere partijen, zoals de wilde achtbaanritten tegen Giri en Swidler. Toch eindigden ook die partijen in remise.
Vladimir Kramnik – 4e met 5 punten
Op zijn oude dag komt de wereldkampioen van 2000 tot 2007 nog behoorlijk goed mee. Hij is een van de weinige spelers die met wit nog weleens wat weet te bereiken, terwijl hij met zwart moeilijk te kloppen is. Toch gaat niet alles naar wens: zo overspeelde Giri hem in de tweede ronde vanuit een mindere stelling, terwijl een technisch gewonnen stelling tegen Jones in remise verzandde. Zijn beste partij speelde hij tegen Anand, de andere oudgediende.
Wesley So – 5e met 5 punten
Zijn naam lijkt wel een afkorting te zijn van solide, zo moeilijk te verslaan is het Filipijnse wonderkind. Gezegd moet worden dat hij, net als vorig jaar, soms een engeltje op de lat had:
Viswanathan Anand – 6e met 4½ punt
Anand blijft rustig in de subtop meedraaien. Hoewel de glans een beetje van zijn toernooi af is gegaan door de nederlaag tegen Kramnik, mocht zijn slotzet tegen Caruana er wel wezen:
Caruana had kort na de opening een kleine kwaliteit geofferd voor spel tegen wits blote koning. Anand had geconsolideerd, waarna zijn kleine materiële voordeel doorslaggevend werd. Met zijn laatste zet stuurde de Italiaanse Amerikaan op dameruil aan om zijn verdedigende taak te verlichten. Anand antwoordde met 42.Td6! en de matdreiging op h6 beslist de partij. 42…Kh7 helpt natuurlijk ook niet en op 42…Txe5 volgt 43.Dxc4, dus gaf Caruana zich over.
Sergej Karjakin – 7e met 4½ punt
Kroonprins Karjakin is ook al jaren een echte remisekoning. In de WK-match van dik een jaar geleden wist Carlsen pas in de vluggertjes te verslaan. In Wijk aan Zee speelt hij een wat onopvallend toernooi met vooral veel remises. Zijn enige overwinning boekte hij op niemand minder dan Caruana.
Paard tegen loper, geïsoleerde pion bij zwart, verder niet zo veel aan de hand. Of wel? De loper op f7 blijkt buitengewoon kwetsbaar. Met 35.Pd8! won Karjakin de kwaliteit. De zwarte tegendreigingen werden vervolgens soepel gepareerd: 35…Txd8 36.Dxd8 Dd2 37.De7 Dxa2 38.Te3 Db1+ 39.Kh2 Df5 40.Dc7. Wit maakt ruimte vrij voor de toren om de ongelukkige loper opnieuw aan te vallen, mocht zwart op pionnenroof gaan. Om de loper wat ruimte te geven, gaat Caruana maar met de pion lopen: 40…d4 41.Te7 Dd5 42.b4 Le6 Zwart moet d7 controleren voordat hij met de pion kan lopen. 43.Db6 Lf7 44.Dxa6 d3 45.Te3 Dc4 Net als tegen Anand is dit Caruana’s laatste zet van de partij, want na 46.Da3 ging de d-pion van het bord. Een fraai staaltje techniek!
Pjotter Swidler – 8e met 4 punten
Met vier punten is Swidler een echte middenmoter. Zijn vele remises verbloemen zijn matige spel in het begin van het toernooi. Wel speelde hij de spectaculairste remise van het toernooi. Uit respect geef ik de partij zonder commentaar:
Maxim Matlakov – 9e met 4 punten
De nieuwkomer in de A-groep houdt zich goed staande. Een ongelukkige nederlaag tegen Anand werd gevolgd door een reeks remise en een overwinning op Hou in een eindspel.
Matlakov had zijn tegenstandster in het middenspel overspeeld en was een kwaliteit voorgekomen. Op de veertigste zet zag hij zich echter geconfronteerd met een lastig probleem: wit dreigt ineens 41.Txh7+ Kg5 42.h4# en 41.Pg4+ met torenwinst. Daarom offerde hij maar de kwaliteit terug met 40…Txf6?, wat na 41.exf6 Kg5 42.Txh7 Kxf6 tot een voordelig, maar mogelijk niet gewonnen toreneindspel leidde. Er was beter: 40…g5! had uitkomst geboden. Na 41.Pg4+ Kg7 wint wit slechts een pion terug en na 41.Txh7+ Kg6 42.Th8 Tf4+ 43.Kd5 c6+ valt d4. Uiteindelijk maakte het niet uit omdat Hou het toreneindspel verprutste.
Gawain Jones – 10e met 3½ punt
Iets onder de 50% staat de laagsteratinghouder, wat natuurlijk een prima score is. Zijn toernooitactiek is om met wit halfjes binnen te halen en om met zwart alles of niets te spelen. Dat gaat wonderbaarlijk goed. Met zwart hield hij netjes stand tegen Caruana, terwijl hij tegen Kramnik handig voldoende tegenspel organiseerde. Helaas zal hij vooral herinnerd worden om de partij tegen Carlsen.
Wei Yi – 11e met 3 punten
Punten bij het sluiten van de markt laten liggen: dat is het thema van Wei Yi’s toernooi. Het begon al in de eerste ronde, toen hij tegen Kramnik een remisekans miste in een minder eindspel. Vervolgens liet hij een gewonnen stelling tegen Swidler naar remise lopen. En als klap op de vuurpijl verklooide hij een gewonnen stelling tegen So, waarna hij meteen daarna als een kind van Mamedjarov verloor. Dat verklaart waarom hij zo ver in de achterhoede te vinden is.
Fabiano Caruana – 12e met 3 punten
Hij begon het toernooi als de nummer twee op de ratinglijst achter de ongenaakbare Carlsen. Inmiddels is hij bijna twintig ratingpunten en drie plekken kwijt. De vorm is helemaal weg en dat is goed te zien in zijn zwartpartijen. Hij verloor drie van de vijf partijen waarin hij de eerste zet aan de tegenstander moest laten.
Baskaran Adhiban – 13e met 2 punten
De sophomore slump is bij de onberekenbare Indiër duidelijk zichtbaar. Nadat hij vorig jaar vriend en vijand verraste met een fantastisch optreden, gaat het dit jaar heel wat minder voor de wind. Het toernooi begon nog goed met een goede vechtremise tegen Swidler, maar na een ontluisterende nederlaag tegen Carlsen ging het van kwaad tot erger. Deed in het weekend wat aan eerherstel met twee remises.
Yifan Hou – 14e met 1 punt
Wil al jaren laten zien dat ze ook in mannentoernooien haar mannetje staat. Soms lukt dat, maar soms ook helemaal niet. Wijk aan Zee 2018 kan in die laatste categorie geplaatst worden. De reden is dat ze zich, net als landgenoot Wei Yi, constant in het eindspel of het late middenspel laat beetnemen. Het resultaat is dat ze na acht partijen slechts twee halfjes heeft verzameld.
B-groep
In de B-groep staan Santosh Gujrathi Vidit en Anton Korobov samen aan kop. Dat is vooral voor Korobov een hard gelag, omdat hij het hele toernooi aan kop ging, om vervolgens een gewonnen stelling tegen Dr. Bassem grondig te verklooien. De koplopers hebben twee punten voorsprong op het peloton, met daarin onder anderen de broertjes Van Foreest, Erwin l’Ami en Benjamin Bok. Rodelantaarndrager is de zus van Giri.
Partijen: The Week in Chess
Partijenafspeler: Chessgame-Replayer
