Hoewel Mercedes domineerde, was de Grand Prix van Italië geen saaie race. De Ferrari’s en met name de Red Bulls maakten er een leuke inhaalrace van.
Veel verwachtte het team van Red Bull niet van de Grand Prix van Italië. Het circuit van Monza is het snelste circuit op de Formule 1-kalender, dus zouden de paarse bolides, met hun zwakke Renault-motoren, er weinig te zoeken hebben. Gelaten werden de gridstraffen voor het inzetten van meer dan het aantal toegestane motoronderdelen geïncasseerd, zodat ze die straffen niet hoefden te incasseren op circuits waar ze echt eens kans hadden, zoals Singapore. Verstappen moest 20 plekken inleveren, Ricciardo zelfs 25. Na de kwalificatie zullen Christian Horner en de zijnen er bijna spijt van hebben gekregen, omdat hun rijders zich in de pissende regen knap als tweede en derde hadden gekwalificeerd, maar nu slechts vanuit de staart van het veld mochten vertrekken.
De Ferrari’s kenden juist een beroerde kwalificatie. Räikkönen was zevende, Vettel achtste. Door de straffen van de Red Bulls rukten de rode bolides nog twee plaatsjes op. De hoop van het Italiaanse publiek was gevestigd op de afstelling. Zouden de Ferrari’s meer voor de droge omstandigheden tijdens de race zijn afgesteld?
Het antwoord bleek nee, want hoewel Vettel zich vrij gauw naar de derde plek opwerkte, was dat het ook wel. Bottas had zich vanaf de vierde plek al naar de tweede plek opgewerkt en verdween langzaam aan de horizon. Räikkönen zat klem achter Stroll en Ocon en klaagde over de balans van zijn auto. Ferrari haalde de Fin vroeg naar de pits, hopend dat de Fin op nieuwe banden sneller was. Ocon en Stroll reageerden op Räikkönens pitstop, waardoor Ricciardo plotseling vrij baan kreeg. De Australiër presteerde wat hij in Monaco ook al voor elkaar kreeg: door een late stop wist hij plekken te winnen.
Ricciardo’s overcut gaf aan dat de bandenslijtage in Italië, zoals verwacht, weinig voorstelde, maar ook dat Red Bull zijn zaakjes in Italië echt goed voor elkaar had. Ondanks een gebrek aan motorvermogen wist Ricciardo in de paar bochtjes die Monza telt op oudere banden tijd te winnen op de Fransman. Waar Ocon voor zijn pitstop nog een comfortabele voorsprong van zes seconden had op Ricciardo, die klem achter Pérez zat, kwam Ricciardo 21 ronden later net voor de Force India op de baan na zijn stop.
In de rondjes voor zijn stop wist Ricciardo in een vrij constant tempo zijn voorsprong bij elkaar te rijden:
Tussen de 18e en 36e ronde won Ricciardo bijna acht seconden op Ocon, die overigens nog door Räikkönen voorbij werd gereden. Na zijn stop reed Ricciardo hard weg bij Ocon. Hij kreeg Räikkönen nog te pakken, waarna hij Vettel in de slotfase zenuwachtig maakte.
Had Ricciardo op het podium kunnen eindigen als hij vanaf zijn oorspronkelijke derde startplaats had mogen starten? Jazeker. Voor het eerst in 2017 was Red Bull sneller dan Ferrari. Mercedes was het te kloppen team. Zonder zich echt in te spannen reden Hamilton en Bottas de concurrentie volledig op een hoopje. Vettel finishte op ruim een halve minuut achterstand. Volgens de analyse van de rondetijden was de Duitser (gebaseerd op ronden zonder verkeer) een halve seconde per ronde trager dan de Mercedes. Teamgenoot Räikkönen was zelfs acht tienden per ronde trager. Ricciardo hoefde maar drie tienden op het Mercedes-duo toe te geven en had dus onder gelijke omstandigheden ruim tien seconden voor Vettel moeten finishen.
Ocon hield de Williams’ en teamgenoot Pérez in de slotfase op. Inderdaad was hij de traagste van het groepje; hij was 1,26 seconde per ronde trager dan Hamilton, en dus bijna een seconde per ronde trager dan Ricciardo. De bandenslijtage was op beide compounds (superzacht en zacht; de mediums werden niet gebruikt) ongeveer 0,03 seconde per ronde², wat betekende dat Ocon een bandenvoordeel van ongeveer 30 ronden moest hebben om Ricciardo bij te kunnen houden. Hij stopte echter al in de zestiende ronde, wat verklaart dat hij zijn plek aan Ricciardo verloor. Teamgenoot Pérez was een fractie sneller (+1,17). Massa was net zo snel, terwijl Strolls snelheid moeilijk bepaald kan worden omdat hij de hele race vlak achter Ocon zat.
Een groepje verderop reden Magnussen (+1,90), Kwjat (+1,83) Hülkenberg (+1,69), Sainz (+1,94) ongeveer hetzelfde tempo. Grosjean (+1,91) had daar ook bij kunnen zitten als hij geen schade had opgelopen. Palmer reed eenzelfde tempo als Hülkenberg (+1,70), terwijl de McLarens relatief traag waren: Vandoorne kwam op een onnauwkeurig geschatte +2,11 en Alonso kwam op +2,13.
De Saubers waren veruit het traagst van allemaal en zakten als blauwe bakstenen door het veld. Wehrlein was ditmaal duidelijk de snelste: +3,21 om +3,66.
Een apart verhaal is Verstappen, die volgens de analyse driekwart seconde trager was dan Hamilton. Door de lekke band die hij in het duel met Massa opliep, verloor hij bijna een volle ronde. Doordat hij, net als Ricciardo, op de zachte band gestart was, moest hij op de superzachte band overstappen als hij de race zonder verdere stops wilde uitrijden. Het lukte niet en halverwege de race haalde hij nogmaals een nieuw setje banden, zodat hij zijn Toro Rosso-matties in de slotfase de oren kon wassen.
Hoewel Verstappen erg snel was op nieuwe banden, sleten zijn banden wel hard. In de onderstaande grafiek heb ik de rondetijden gecorrigeerd voor brandstoflast, zodat de bandenslijtage duidelijk zichtbaar wordt.
Verstappens rondetijden (de lichtpaarse grafiek) kennen een voorspelbaar patroon: de voor brandstoflast gecorrigeerde rondetijden lopen geleidelijk op. In het begin van zijn stints is zijn gecorrigeerde tempo ongeveer 1:23,5, om uiteindelijk op te lopen naar hoge 1:24’ers en lage 1:25’ers. Bij Ricciardo ging het anders. De Australiër zat in zijn eerste stint (gele bolletjes) lange tijd in het verkeer. Vanaf de 22e ronde heeft hij eindelijk vrij baan en lopen zijn voor brandstof gecorrigeerde rondetijden langzaam op van hoge 1:23’ers naar 1:24,7 voor zijn stop. Na zijn stop rijdt hij op de superzachte band de sterren van de hemel. Hij begint met rondetijden die vergelijkbaar zijn aan die van Verstappen, maar waar de rondetijden van Verstappen onmiddellijk oplopen, verbeteren die van Ricciardo zelfs. Pas in de laatste ronden zakt zijn tempo.
Hoewel Verstappen dit jaar in de kwalificatie duidelijk de betere is, heeft Ricciardo in de races meestal de overhand. Het gat van 76 WK-punten kan dan ook niet volledig aan domme pech worden toegeschreven. Ricciardo tovert op dit moment.
Dat brengt me tot de rangorde van de teams in Italië:
1. Mercedes
2. Red Bull +0,3
3. Ferrari +0,5
4. Williams +1,0
5. Force India +1,2
6. Renault +1,7
7. Toro Rosso +1,8
8. Haas +1,9
9. McLaren +2,1
10. Sauber +3,2