Uit recent bloedonderzoek blijkt 5,5% van de bloeddonoren antistoffen tegen het coronavirus heeft ontwikkeld. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van de 3% die het in april was. Een schokkende toename? Of is de besmettingsgraad juist geruststellend laag?
Voor het analyseren van de coronacrisis heb ik de laatste tijd België als voorbeeld genomen, voornamelijk omdat onze zuiderburen de sterftecijfers nauwkeuriger bijhouden. Dit vertekent natuurlijk de statistieken (België doet het volgens de officiële cijfers nog altijd slechter dan Nederland), maar die kunnen beter met een korreltje zout genomen worden.
Of niet? In België worden bloeddonoren eveneens getest op het coronavirus, om zo een beter idee van de werkelijke omvang van de epidemie te krijgen. Volgens de laatste meting was 6% van de Belgen met het virus besmet. Het grote verschil met het Nederlandse onderzoek was dat dit meetmoment alweer een maand oud is en de situatie weergeeft van eind april. België zat een maand geleden dus al op een hogere infectiegraad dan Nederland nu.
Desondanks verschillen de infectiegraden in beide landen niet al te veel. Dit komt doordat de infectiegraad de laatste tijd nog maar zeer mondjesmaat stijgt. Omdat het verloop van de werkelijke infectiegraad natuurlijk niet doorlopend te meten is en alleen steekproefsgewijs kan worden vastgesteld, heb ik een model opgetuigd om de werkelijke infectiegraad over tijd te schatten. Het model maakt gebruik van het aantal gerapporteerde besmettingen en rekent aan de hand daarvan terug hoeveel mensen op een bepaald moment geïnfecteerd waren, gegeven een incubatietijd en gegeven dat niet iedereen ziekteverschijnselen vertoont, laat staan getest wordt.
Het verloop van de infectiegraad onder bloeddonoren heb ik vervolgens gebruikt om de incubatietijd en het percentage besmette personen dat ook daadwerkelijk ziek wordt te schatten. Aangenomen dat het twee weken duurt voordat een besmet persoon ook een te detecteren hoeveelheid antilichamen aanmaakt, lijkt de incubatietijd van het virus ongeveer 18 dagen te zijn. Van de besmette personen wordt vervolgens ongeveer 7,3% ziek.
Dit alles impliceert dat momenteel ongeveer 7% van de Belgen besmet is met het coronavirus, wat inderdaad wat meer is dan in Nederland. De lage infectiegraad in het noorden van Nederland lijkt de reden dat Nederland het beter doet dan België. Ondertussen zijn er al bijna 10.000 Belgen aan het coronavirus overleden. Het verloop hiervan heb ik eveneens gemodelleerd aan de hand van het aantal besmettingen en loopt momenteel behoorlijk in de pas met het werkelijke aantal sterfgevallen:
Volgens het model overlijdt ongeveer 1,2-1,3% van de besmette personen aan het coronavirus (iemand die ziek wordt heeft ongeveer een kans van 17% om te overlijden), vrijwel hetzelfde percentage als wat ik eerder had gevonden. Het model heeft wat moeite om de sterfte per dag te modelleren (wat daarbij waarschijnlijk meespeelt is dat sterftegevallen bijvoorbeeld in het weekend minder gauw worden meegeteld), maar over de gehele periode gaat het best aardig:
Het aantal sterfgevallen per dag daalt nog steeds, wat suggereert dat er steeds minder mensen besmet raken. De infectiegraad zal dus (nog heel lang) laag blijven, tenzij het opheffen van de gedeeltelijke lockdown ervoor zorgt dat het virus weer in alle hevigheid oplaait. Vooralsnog ziet het er goed uit, al betekent het ontbreken van de groepsimmuniteit dat een vaccin niet snel genoeg kan komen. Aan de andere kant lijken de Lage Landen nog redelijk ongeschonden uit de coronacrisis te komen, als je de economische schade voor het gemak even vergeet…