Op het hoogtepunt van de eerste golf van de coronacrisis werden ongeveer 1000 nieuwe besmettingen per dag geconstateerd en zaten de ziekenhuizen overvol. Nu zijn er meer dan 7000 nieuwe besmettingen per dag en blijft het in de ziekenhuizen relatief rustig. Wat klopt er niet?
Al sinds begin september schiet het aantal nieuwe coronabesmettingen in Nederland als een raket omhoog. Het aantal nieuwe besmettingen is nu al een veelvoud van wat het in het voorjaar was en het eind van de stijging is nog lang niet in zicht. Een ramp voor de volksgezondheid dreigt, of valt het allemaal nog wel mee?
Met het aantal nieuwe sterfgevallen blijkt het gelukkig nog alleszins mee te vallen. Het aantal sterfgevallen lijkt redelijk in de pas te lopen met het aantal nieuwe ziekenhuisopnamen. Hoewel er een duidelijke stijging te zien is vanaf september, is deze lang niet zo catastrofaal als de stijging van het aantal nieuwe besmettingen:
De linker en rechter y-as hebben een andere schaal, maar waar de groene en rode piek aanvankelijk boven de blauwe lijn uittorenden, is dat nu andersom. Het plaatje wordt nog wat duidelijker wanneer de grafieken verschoven worden. Het lijkt erop dat het aantal nieuwe ziekenhuisopnames zo’n 10 dagen voor het aantal nieuwe besmettingen piekte, terwijl het aantal nieuwe sterfgevallen ongeveer 5 dagen achterliep.
De drie pieken overlappen nu mooi bij de eerste golf. Bij de huidige golf is het lastiger te zien, omdat de golf nog niet voorbij is. Wel laten ook nu de rode en groene grafiek een voorzichtige stijging zien, hoewel die lang zo groot niet is als bij de eerste piek. Inderdaad is het percentage besmette personen dat in het ziekenhuis wordt opgenomen of overlijdt veel kleiner dan eerst:
Waar op het hoogtepunt van de eerste golf bijna de helft van de besmette personen in het ziekenhuis werd opgenomen en ongeveer 15% overleed, liggen die percentages nu rond een procent of zelfs nog daaronder. De verhouding tussen het aantal nieuwe sterfgevallen en het aantal nieuwe ziekenhuisopnames is veel constanter gebleven:
Op het hoogtepunt van de eerste golf overleed iets meer dan een kwart van het aantal mensen dat in het ziekenhuis werd opgenomen. Later schoot die verhouding omhoog naar ongeveer 100% (vermoedelijk doordat er ook mensen overleden die niet in het ziekenhuis waren opgenomen), om in juli plotseling flink te zakken. Momenteel is het aantal nieuwe sterfgevallen ongeveer de helft van het aantal nieuwe ziekenhuisopnamen.
De grafieken suggereren dus dat er ten opzichte van het begin van de crisis veel nieuwe besmettingen worden vastgesteld. Inderdaad wordt er nu veel meer getest en zijn er nu meer jongeren besmet geraakt, wat voor een vertekend beeld zorgt. Wellicht speelt er nog een derde factor mee, namelijk dat de tests gevoeliger zijn geworden. Of, beter gezegd: men zoekt gewoon grondiger. Inmiddels is men daar weer een beetje van teruggekomen, waardoor de cijfers van nu alleen nog maar lastiger met die van vroeger te vergelijken zijn.
De onderzoekers zelf stellen dat het aantal besmettingen dat door de grotere gevoeligheid van de tests is ontdekt vrij gering (een kwart extra) is, een mening die door anderen beslist niet gedeeld wordt. Wie heeft er gelijk? Worden er nu veel mensen vals-positief getest, of zorgen de betere behandelmethodes en het kleinere aandeel ouderen dat besmet is geraakt ervoor dat we de coronacrisis nu beter aankunnen dan een half jaar geleden? Wie het weet mag het zeggen.
