Veiligheid
Wat kon er nog gebeuren in de Formule 1? De sport leek inmiddels te zijn uitgegroeid tot een van de veiligste sporten die je maar kunt bedenken. Nou ja, da’s een beetje overdreven, maar bijvoorbeeld wielrennen lijkt gevaarlijker. Ook dan worden hoge snelheden bereikt, maar in tegenstelling tot in de Formule 1, hebben de renners op een helm na geen bescherming.
Nee, de talloze dodelijke crashes in het grijze verleden leken toch nog ergens goed voor te zijn. Waar de Formule 1-rijders van vroeger haast levensmoe leken, voelt de huidige generatie zich veilig in hun fort van koolstofvezel. De ergste crashes die je maar kon verzinnen werden overleefd. Al vijftien jaar is er geen formule 1-rijder om het leven gekomen en de reeks loopt nog steeds. Daar kunnen andere raceklassen, zoals de Nascar of die Indycars in Amerika nog wel een puntje aan zuigen. En de Formule 2, zo bleek.
Op het circuit van Brands Hatch bleek de dood opeens opvallend dichtbij. Jack Clarke schreef zijn auto af bij de Westfield Bend, de bocht die het verst is verwijderd van start-finish. De klap was hard genoeg om een wiel van de auto af te rukken, maar de brokkenpiloot kon ongedeerd uitstappen. Hij wel, want het wiel stuiterde precies op de helm van de ongelukkige Henry Surtees (zoon van), die bewusteloos de muur in denderde. Het zag er een beetje onbeholpen uit, maar al gauw bleek het veel ernstiger dan het leek. De beste man, pas achttien jaar oud, bleek aan zijn verwondingen te zijn bezweken.
Nou, zoiets gebeurt maar eens in de honderdduizend jaar, was de gedachte. Hoe groot was de schrik dan ook toen Felipe Massa, juist degene die het meest aangedaan was door het dodelijke ongeval, iets vergelijkbaars overkwam. Ook hij werd getroffen op zijn kwetsbaarste punt: de helm, of beter gezegd: het vizier. Het projectiel sloeg bij een flinke snelheid in en Massa verloor het bewustzijn. Ook hij crashte hard, maar na afloop was men het erover eens dat hij geluk had gehad. Als de veer iets ongelukkiger was terechtgekomen, dan had hij het niet kunnen navertellen. Nu maakt hij het goed.
Het was een hele opluchting voor de Formule 1, waar bijna een rijder verloren ging. In beide gevallen was het een beetje een freak accident, hoewel Massa’s pech vaker voor kan komen; wagens kunnen nou eenmaal onderdelen verliezen. Doordat iedereen min of meer over dezelfde lijn rijdt, kan dat een groot potentieel gevaar vormen.
Toch is het jarenlang goed gegaan. Auto’s horen nou eenmaal geen onderdelen te verliezen. Ik meen te hebben gelezen dat Schumacher eens een brokstuk naar z’n helm kreeg en dat hij dat “wegkopte”, waarna z’n achtervleugel werd beschadigd. Dat was in 1996. Sindsdien heb ik niks vergelijkbaars gezien. Wel reden Formule 1-rijders af en toe beesten aan, wat gevaarlijke situaties opleverde. Zo overleefde Christiano da Matta een aanrijding met een eland maar net. Weliswaar in een Champcar, maar het had net zo goed een Formule 1-wagen kunnen zijn.
Ongelukken lijken altijd in paren te komen. Zo verongelukten Roland Ratzenberger en Ayrton Senna in hetzelfde weekend. Deze fatale race is gelukkig “voor mijn tijd”, maar ik werd er wel van op de hoogte gehouden. Destijds waren de bolides nog lang niet zo veilig als nu (het hoofd van de rijder had minder bescherming om maar iets te noemen) en de circuits waren gevaarlijker. Het snelle circuit van Imola had destijds lange volgasstukken, met enkele bloedsnelle knikken. Een daarvan was de Tamburellobocht, met amper een uitloopstrook. In die bocht vloog Senna tijdens de race dan ook hard rechtdoor, vermoedelijk door een gebroken stuurstang. Toch was de klap niet fataal, dat hij een deel van z’n ophanging door, juist, z’n vizier kreeg, deed hem de das om. Dat dat onderdeel precies de verkeerde kant op vloog, dat was het enge eraan. Opnieuw een freak accident.
Een dag eerder was Ratzenberger even verderop hard gecrasht. Bij hoge snelheid braken er delen van zijn wagen af, waarna hij hard de bandenstapel in klapte. Het zorgde er in ieder geval voor dat men de veiligheid nog meer serieus ging nemen. De wagens waren natuurlijk al veel veiliger geworden, maar nu moest het laatste beetje risico uitgebannen worden. De circuits werden trager gemaakt, net als de auto’s. Dat deed de FIA dan wel weer goed, hoewel ze in hun ijver door leken te schieten door in 1998 de gegroefde banden te introduceren. Desondanks schoten de snelheden omhoog, wat tot weer nieuwe reglementswijzigingen leidde.
In ieder geval konden alle rijders levend hun bolides verlaten. Weliswaar braken Panis (1997) en Schumacher (1999) een been, ze konden enkele maanden later gewoon weer aan de slag. Ook andere zware crashes werden overleefd. Zo is Jos Verstappen nog steeds blij dat hij een enorme klapper op Spa Francorchamps in 1996 overleefde. Zonder de veiligheidsmaatregelen was hij er niet meer geweest. Dat kun je je bijna niet voorstellen, hè?
Nee, erge crashes bleven voorkomen, maar steeds liep het goed af. Zou er ooit een moment komen dat al het geluk was “opgebruikt”? Zo’n moment kwam in 2000. Ditmaal was het een marshall langs de baan die dodelijk werd verwond door een rondvliegend wiel. Het gebeurde tijdens de startcrash in Monza, waar drie wagens bij hoge snelheid op mekaar klapten.
Een halfjaar later gebeurde iets soortgelijks. Jacques Villeneuve werd totaal verrast door Ralf Schumacher, die erg vroeg remde en de Canadees lanceerde. Alle wielen braken van de BAR af en één vloog precies door een gat in het hek, waar toevallig een marshall stond. Een wiel dat door een gat van 50 centimeter breed vliegt, dat geloof je toch niet? Echt een freak accident.
Ook nu waren het dus de afgebroken auto-onderdelen die voor gevaar zorgden. En dat binnen zes dagen tijd (19 om 25 juli), hoe is het mogelijk? Na al die keiharde klappers, zoals Kubica in Canada, die steeds goed afliepen, zorgde nu een afgebroken onderdeel voor veel meer commotie. Vreemd genoeg bleef Brawn GP buiten schot, hoewel ze duidelijk een ondeugdelijke auto de baan op hadden gestuurd. Had Brawn niet gewoon voor de rest van het weekend uitgesloten moeten worden?
Opmerkelijk genoeg overkwam het Barrichello weer eens. Het lijkt wel alsof er een saboteur het op zijn bolide gemunt heeft. Zo haalde Schumacher in 2002 elke race het podium, maar viel Barrichello in de eerste seizoenshelft (!) om de haverklap uit. Toen Schumacher de titel binnen had gesleept, bleef “Barri’s” bolide opeens ook de hele race heel. En wat te denken van de exploderende ophanging in Hongarije (!) 2003? Heeft echt niemand op een rood knopje gedrukt?
De race
Nee, hoe krom de Formule 1 soms is bleek maar weer tijdens de GP van Hongarije. Alonso had zich knap op pole gekwalificeerd. Naderhand bleek dat de Spanjaard met weinig brandstof aan boord had gekwalificeerd, dus dat het nog niet veel zei over zijn snelheid in de race. De Red Bulls zaten er weer aardig bij, net als de McLarens. De grijze bolides lijken weer op de weg terug, terwijl Brawn steeds verder wegzakt. Ook onder warme omstandigheden speelden de kampioenschapsleiders weinig klaar. Button reed een magere achtste kwalificatietijd, Barrichello’s wagen deed het niet zo lekker omdat er een veer vanaf was gevallen… Emotioneel was het ook een moeilijke tijd voor de Braziliaan, die ongewild een landgenoot ernstig had verwond.
In de race ging alles goed voor Luis. Hij schoof door naar de tweede plek bij de start, hoewel Webber hem meteen terugpakte. Alonso reed vrolijk aan kop. Fattle had minder geluk: hij raakte Räikkönen en beschadigde zijn wagen. Al gauw passeert Luis Webber en zet hij de achtervolging in op Alonso. Die zit op een driestopstrategie, maar desondanks kan hij geen gat slaan. Desondanks heeft de Spanjaard kansen om op het podium te komen. Die kansen worden bij zijn eerste pitstop al gereduceerd tot nul. Het wiel wordt er niet goed op gezet en nadat iedereen de arme Spanjaard voorbij is, vliegt het wiel er ook nog af. Alonso geeft er niet veel later de brui aan.
Na de race zou Renault ook nog eens worden bestraft voor het afgelopen wiel. Alsof het verpesten van een goede race al niet genoeg straf is… De straf was geen geldboete, maar juist uitsluiting voor de volgende race. Wetende dat die in Valencia is, Alonso’s thuisrace dus, is dat extra zuur. En dom. Nee, het was echt weer een staaltje paniekvoetbal. Er werden emotionele beslissingen genomen, die eigenlijk nergens om slaan.
Eenzelfde geval was bij Fattle in de openingsrace van dit seizoen. Hij reed met een kreupele bolide rond en had, als de race was gefinisht onder de safetycar, een aantal puntjes kunnen scoren. De wedstrijdleiding waardeerde de actie echter niet en gaf het team een dikke boete. Dat ze maar niet moesten gaan proberen met een driewieler door te rijden! Waar zijn de tijden van Gilles Villeneuve gebleven? Nee, tegenwoordig wordt er nogal panisch gereageerd op risico’s waar men vroeger nooit bij stilstond. Waarom die paniek? Waarom kan het gezonde verstand het daar niet van winnen?
Op de zege van Luis viel niks af te dingen. Räikkönen werd bekeken tweede, terwijl Mowk Webbah enigszins beteuterd de beker voor de derde plaats in ontvangst nam. Het was wel even geleden dat hij op de laagste trede van het podium stond…
Button werd uiteindelijk nog zevende en hield de schade in het kampioenschap nog beperkt. Maar de man die een paar maanden geleden in één rechte lijn naar de wereldtitel leek te rijden, is nu een minder gelukkig man. Keer op keer foeterde hij op zijn bolide, die snelheid tekort kwam en banden vrat. Zodoende staat Buttons kampioenschap opeens op losse schroeven.
BMW
Enkele dagen na de race maakte BMW opeens bekend er volgend jaar mee op te houden. Het team, dat vorig jaar tot deze tijd nog meestreed om het kampioenschap, besloot 2008 toen te laten voor wat het is. Het resultaat: geen prijzen in 2008 en een gefrustreerde Kubica. Dit jaar bakt BMW er helemaal niks van en besloot het bedrijf er teleurgesteld een einde aan te maken.
Schumacher
Dat de startgrid er volgend jaar anders uit zal zien dan nu, dat staat dus al vast. De komende race zal de grid er ook anders uitzien. Waarschijnlijk geen Renaults. En geen Massa. Zijn vervanger is Michael Schumacher. De Duitser besloot om bijna drie jaar na zijn pensioen om “in te vallen”. Het tijdperk Schumacher is dus nog niet voorbij! Geweldig! De eerste ontmoeting tussen Luis en Schumacher op de baan! Ik vind het een stunt. Overigens gaat het goed met Massa, dus waarom zou hij er niet weer gewoon bij zijn in Valencia? Die race is immers pas na de “zomerstop”, over drie weken.
Tot die tijd gaan de teams van het mooie weer genieten, vecht Renault de onbegrijpelijke beslissing aan en zal de FIA weer een aantal nieuwe regels willen doorvoeren om de veiligheid nog verder te verbeteren. De mazzel!
