In de zomerstop tipte ik Sebastian Vettel nog als favoriet voor de titel. Dat was geen beste voorspelling, want uiteindelijk liep hij de titel op 88 punten mis. Hoe kon dat zo gebeuren?
Na een veelbelovend voorjaar zag Vettel zijn achterstand op Hamilton in de herfst bijna alleen maar oplopen. Hoewel hij in België nog goed aan de tweede seizoenshelft begon door te winnen, is dat voorlopig ook zijn laatste zege geweest. Het gevolg was dat Hamilton de titel twee races voor het eind van het seizoen binnenhaalde. Waar ging het mis voor Vettel? Was dat in zijn pechrace in Italië, zoals hijzelf zei, of toch in Duitsland, waar hij zijn bolide in de muur parkeerde?
Er is een interessante methode om aan het eind van het seizoen de titelkansen te schatten, namelijk door eerdere race-uitslagen te gebruiken om de uitslag van de laatste race(s) te simuleren. Hoewel deze methode natuurlijk niet zonder beperkingen is, geeft ‘ie snel een redelijk beeld van de titelkansen.
Een goed voorbeeld is 2016, de laatste keer waarin de titelstrijd pas in de laatste race werd beslist. Een herhaling van de uitslagen in Monaco, Canada, Oostenrijk en Duitsland zou Hamilton kampioen maken. Bij een herhaling van de uitslagen van de 16 andere races zou Rosberg kampioen zijn. Rosberg had dus op voorhand een kans van 80% om kampioen te worden. Inderdaad won hij de titel, al hebben coureurs in het verleden betere uitgangsposities verspeeld.
Daarvoor hoeven we niet eens heel ver de geschiedenis in te duiken. Een goed voorbeeld is 2010, waarin Alonso een kans van 67% op de titel had. Hij verloor de titel echter aan Vettel, die met zijn 11% zelfs nog een kleinere kans had dan teamgenoot Webber (22%). Een kans van 12% had Massa in 2008 toen hij de titel pas nadat hij gefinisht was aan Hamilton verloor. Nog gekker was de titelstrijd in 2007, waarin de uiteindelijke kampioen Räikkönen realistisch gezien geeneens kanshebber was. Inderdaad kwam zijn titel toen als een enorme schok.
Het is natuurlijk leuk om de titelkansen in de laatste race te schatten, maar daar heb je natuurlijk weinig aan als de titelstrijd dan al lang en breed beslist is. Gelukkig kan de bovengenoemde methode ook op andere momenten in het kampioenschap worden toegepast, zodat de titelkansen na afloop van iedere race kunnen worden berekend. Het probleem daarbij is alleen wel dat er in het begin van het seizoen nog maar weinig uitslagen zijn, wat de betrouwbaarheid van de voorspellingen niet ten goede komt.
Afgelopen jaar hadden we echter het geluk dat de titelstrijd vrijwel hetzelfde verloop had als de titelstrijd van 2017. Zo scoorde Hamilton in 2017 gemiddeld 18,2 punt per race en dit jaar 19,4. Voor Vettel waren de gemiddeldes 15,9 punt per race in 2017 en 15,2 in 2018. Beide coureurs presteerden dus akelig constant over de twee seizoenen, wat betekent dat de resultaten van 2017 kunnen worden gebruikt om de resultaten in 2018 te simuleren.
De simulatie is gebaseerd op de uitslagen van de laatste 20 races, wat betekent dat de titelkansen bij het begin van 2018 op de resultaten van heel 2017 zijn gebaseerd. De resultaten van de meest recente races tellen daarbij wel zwaarder mee, waardoor deze resultaten een grotere kans hebben om in de simulatie te worden meegenomen. Op ieder moment in het kampioenschap heb ik de resterende races 500 keer gesimuleerd en geteld hoe vaak beide coureurs het kampioenschap binnenhaalden. Hieronder de bevindingen!
Begin van het seizoen
Verwachte puntental Hamilton: 382
Verwachte puntental Vettel: 298
Titelkans Vettel: 8%
In het begin van het seizoen werden Vettel nog geen hoge kansen toegedicht omdat Hamilton in 2017 meer punten had gescoord, en dan met name in de tweede helft van het seizoen. Omdat het toeval een rol speelt, had Vettel desondanks nog een kansje van 8% op de titel.
Australië
Hamilton verliest de overwinning aan Vettel als de virtuele safetycar op een voor hem ongelukkig moment uitrukt.
Vettel 25 punten (verwacht aan het eind van het seizoen: 328)
Hamilton 18 punten (verwacht aan het eind van het seizoen: 377)
Titelkans Vettel: 18%
Bahrein
Vettel wordt in de slotfase opgejaagd door Bottas, maar wint wel, terwijl Hamilton na een gridstraf derde wordt.
Vettel 50 (354)
Hamilton 33 (369)
Titelkans Vettel: 39%
China
Vettel wordt bij de pitstops geklopt door Bottas. Na een virtuele safetycarfase rijdt Ricciardo iedereen de moeder en valt Vettel terug naar de achtste plaats. Hamilton wordt kleurloos vierde.
Vettel 54 (321)
Hamilton 45 (352)
Titelkans Vettel: 28%
Azerbeidzjan
In een knotsknettergekke slotfase komt Hamilton bovendrijven als Vettel zichzelf bij de herstart uitremt en Bottas zijn band lek rijdt op een brokstuk. Vettel valt terug tot achter Räikkönen en Pérez en eindigt slechts als vierde.
Hamilton 70 (373)
Vettel 66 (315)
Titelkans Vettel: 11%
Spanje
Hamilton is niet te houden, terwijl Vettel in de slotfase nog een tweede pitstop moet maken, waardoor hij terugvalt tot achter Bottas en Verstappen, zodat hij opnieuw vierde wordt.
Hamilton 95 (390)
Vettel 78 (310)
Titelkans Vettel: 5%
Monaco
Ricciardo wint ondanks een motorprobleem. Vettel wordt tweede, Hamilton derde.
Hamilton 110 (381)
Vettel 96 (318)
Titelkans Vettel: 7%
Canada
Vettel wint onbedreigd, terwijl de als vierde gestarte Hamilton in de race nog een plekje terugvalt als Ricciardo hem klopt, waardoor hij vijfde wordt.
Vettel 121 (343)
Hamilton 120 (363)
Titelkans Vettel: 31%
Frankrijk
Hamilton wint onbedreigd, terwijl Vettel bij de start tegen Bottas rijdt en na een inhaalrace niet verder komt dan een vijfde plaats.
Hamilton 145 (378)
Vettel 131 (329)
Titelkans Vettel: 12%
Oostenrijk
Hamilton valt uit nadat hij via de pitstops de leiding al was kwijtgeraakt. Vettel komt niet verder dan de derde plaats achter Verstappen en Räikkönen.
Vettel 146 (331)
Hamilton 145 (341)
Titelkans Vettel: 42%
Groot-Brittannië
Hamilton wordt bij de start achterstevoren gebeukt door Räikkönen. In de slotfase zit hij weer vlak achter Vettel. Samen gaan ze Bottas voorbij, zodat Vettel wint en Hamilton tweede wordt.
Vettel 171 (350)
Hamilton 163 (344)
Titelkans Vettel: 57%
Duitsland
Tijdens een buitje tegen het eind van de race zet Vettel zijn bolide tegen de muur. De als veertiende gestarte Hamilton ziet zijn kans schoon en neemt tijdens de neutralisatie de leiding over, om die niet meer af te staan.
Hamilton 188 (359)
Vettel 171 (318)
Titelkans Vettel: 15%
Hongarije
Dankzij een regenbuitje start Hamilton van pole, waarna hij bij de rest van het veld wegrijdt. Vettel zit het grootste gedeelte vast achter Bottas. Pas in de slotfase krijgt hij hem te pakken, waarna een tweede plek zijn deel is.
Hamilton 213 (371)
Vettel 189 (326)
Titelkans Vettel: 14%
België
In de eerste ronde blaast Vettel Hamilton op het rechte stuk voorbij. De volgorde verandert daarna niet meer, dus wint Vettel voor Hamilton.
Hamilton 231 (372)
Vettel 214 (342)
Titelkans Vettel: 21%
Italië
Vettel spint in de eerste ronde in een duel met Hamilton, die polesitter Räikkönen opjaagt. Tegen het eind van de race gaat hij de Fin voorbij, terwijl Vettel dankzij de tijdstraf van Verstappen nog vierde wordt.
Hamilton 256 (385)
Vettel 226 (337)
Titelkans Vettel: 7%
Singapore
Bij de start weet Vettel Verstappen af te troeven, waarna hij zich een weg langs Hamilton probeert te banen. Een erg optimistische strategie doet hem een plek aan Verstappen verliezen. Hamilton wint zonder al te veel moeite.
Hamilton 281 (396)
Vettel 241 (337)
Titelkans Vettel: 2%
Rusland
Bij de pitstops gaat Vettel langs Hamilton, die hem vervolgens weer terugpakt. Niet veel later wordt Bottas geïnstrueerd Hamilton erlangs te laten. Hamilton wint, voor Bottas en Vettel.
Hamilton 306 (404)
Vettel 256 (335)
Titelkans Vettel: <1%
Japan
Hamilton wint eenvoudig, terwijl Vettel na een mislukte kwalificatie bij een tamelijk optimistische inhaalpoging op Verstappen in de rondte gaat en na een inhaalrace slechts als zesde finisht.
Hamilton 331 (413)
Vettel 264 (324)
Titelkans Vettel: <1%
Verenigde Staten
Opnieuw spint Vettel in het begin van de race, ditmaal in een duel met Ricciardo. Hamilton krijgt op zijn beurt bandenproblemen, waardoor hij nogmaals moet stoppen en achter Räikkönen en Verstappen derde wordt, maar nog wel voor Vettel eindigt.
Hamilton 346 (407)
Vettel 276 (320)
Titelkans Vettel: <1%
Mexico
Hamilton haalt met hangen en wurgen de vierde plaats binnen en is wereldkampioen. Vettel wordt achter Verstappen tweede.
Hamilton 358 (397)
Vettel 294 (325)
Titelkans Vettel: 0%
Brazilië
Hamilton wint als achterligger Ocon koploper Verstappen van de baan ramt. Verstappen wordt nog wel tweede, terwijl Vettel met een kreupele bolide naar de zesde plaats strompelt.
Hamilton 383 (403)
Vettel 302 (316)
Abu Dhabi
Hamilton wint na een vroege stop, terwijl Vettel tweede wordt. Daarmee is de eindstand:
Hamilton 408
Vettel 320
De onderstaande grafiek geeft jaaroverzicht weer in een oogopslag:
Dus waar ging het mis voor Vettel? Het enige moment waarop hij een grotere kans op het kampioenschap had dan Hamilton, was na de Grand Prix van Groot-Brittannië. Zijn crash voor eigen publiek in Hockenheim deed zijn titelkans direct van 57 naar 15% zakken. Daarmee vergeleken was Italië (van 21 naar 7%) eigenlijk maar kinderspel. Daarna was het wel gedaan met hem, ook omdat Hamilton in de tweede seizoenshelft in bloedvorm verkeerde. Vettel had dus in de eerste helft van het seizoen een zo groot mogelijke voorsprong moeten zien te vergaren, maar door persoonlijke fouten (zoals in Azerbeidzjan en Frankrijk) kwam dat er niet van.
